પુત્રો ન આવતા મુસ્લિમ પરિવારે આપી હિંદુ વૃદ્ધા ને કાંધ, ઘટના જાણીને ગૌરવ થશે…

તે હિંદુ હતી. અને તેના રખેવાળ મુસ્લિમ હતા. પ્રિયજનોએ તેને અજાણ્યો બનાવી દીધો. ઘરે-ઘરે ભટકવાની ફરજ પડી છે. ઉંમરનો આ તબક્કો એવો હતો કે તે પોતાના પગ પર ઊભા પણ રહી શકતા ન હતા. પછી કેટલાક દૂતો માનવતાની સંભાળ લેવા આવ્યા. વૃદ્ધ માણસને માત્ર ટેકો આપ્યો જ નહીં, પરંતુ તેના મૃત્યુ પછી, બિયરને ખભા આપી, આદર અને સંસ્કાર સાથે આ દુનિયાને વિદાય આપી.

આ કોઈ વાર્તા કે ટુચકો નથી, પણ વાસ્તવિકતા છે. સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દની આ ઓળખ એવા લોકોને થપ્પડ છે, જેઓ જાતિ-ધર્મના નામે સમાજમાં ભાગલા પાડીને નફરત ફેલાવવાનું કામ કરે છે. ગ્વાલિયરની 90 વર્ષની મહિલા, નામ – રામદેહી મહોર. ગુરુવારે તેમનું અવસાન થયું હતું. પ્રિયજનોએ પહેલેથી જ નકારી કાઢ્યું હતું.

બિયરને ખભા કરવા માટે કોઈ નહોતું. જે બાદ મુસ્લિમ પરિવારના ચાર ભાઈઓ આગળ આવ્યા. વૃદ્ધાના બિયરને ખભે ખભો કરીને તે મુક્તિધામ લઈ ગયો. ત્યાં દિલ્લીથી આવેલી દીકરીએ વૃદ્ધ માતાની ચિતા પ્રગટાવી. દિલ્હીથી પુત્રીના આગમન સુધી, મુસ્લિમ પરિવારે હિન્દુ વૃદ્ધ મહિલાની સંભાળ લીધી, તેની સેવા કરી અને જ્યારે તેણીનું અવસાન થયું.

ત્યારે સંપૂર્ણ રીત રિવાજો અને સંસ્કાર સાથે અંતિમ સંસ્કાર કર્યા. જ્યારે એક હિંદુ વડીલના સંબંધીઓએ તેમને નકારી કાઢ્યા ત્યારે ચાર મુસ્લિમ ભાઈઓએ તેમને ટેકો આપ્યો અને તેમને ખભા આપ્યા. જ્યારે એક હિંદુ વડીલના સંબંધીઓએ તેમને નકારી કાઢ્યા ત્યારે ચાર મુસ્લિમ ભાઈઓએ તેમને ટેકો આપ્યો અને તેમને ખભા આપ્યા.

આ ઘટના ગ્વાલિયરની નવી રેલવે કોલોનીમાં આવેલી દરગાહ કોમ્પ્લેક્સની છે. વૃદ્ધ મહિલા દરગાહ પરિસરમાં જ રહેતી હતી. 90 વર્ષના રામદેહી મહોરના પરિવારમાં તેમની એક પુત્રી શીલા મહોર (45) સિવાય કોઈ નથી. તે પણ દિલ્હીમાં રહે છે. રામદેહી પહેલા તેના ભાઈઓ સાથે રહેતી હતી, પરંતુ થોડા વર્ષો પહેલા તેના ભાઈઓના મૃત્યુ બાદ તે નિરાધાર બની ગઈ હતી.

ભત્રીજાઓએ તેને ખાવાનું આપ્યું ન હતું. બેરહેમીથી માર મારતો હતો, થોડા મહિના પહેલા તેને ઘરમાંથી કાઢી મૂક્યો હતો. પ્રિયજનો દ્વારા નકારી કાઢવામાં આવ્યા બાદ મહાનગર પાલિકાના કર્મચારી શાકિર ખાનનો પરિવાર વૃદ્ધ મહિલાનો સહારો બન્યો હતો. આ પરિવારે દરગાહ પરિસરમાં જ તેમના રહેવાની વ્યવસ્થા કરી હતી.

ત્યાં બનાવેલા રૂમમાં વૃદ્ધના રહેવાની તમામ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. આ સાથે તેને ભોજન પણ આપવામાં આવ્યું હતું. દિલ્હીમાં દીકરી શીલા સાથે રોજ વાત કરતી હતી. વૃદ્ધ મહિલાનું ગુરુવારે અચાનક અવસાન થયું હતું. તેમના અંતિમ સંસ્કારનું સંકટ તોળાઈ રહ્યું હતું. વૃદ્ધ મહિલાના મૃત્યુ બાદ શાકિર ખાને તેની પુત્રીને દિલ્હીમાં જાણ કરી હતી.

તેના સગાંવહાલાં અને ભત્રીજાઓને પણ અહીં સમાચાર મોકલ્યા. માતાના મૃત્યુના સમાચાર મળતા જ પુત્રી ગ્વાલિયર પહોંચી ગઈ, પરંતુ 100થી 200 મીટરના અંતરે રહેતો ભત્રીજો આવ્યો નહીં. જ્યારે મૃતકની પુત્રી ઘરે આવી ત્યારે સંકટ સર્જાયું કે પરિવારના ચાર સભ્યો મૃતદેહને મુક્તિની ભૂમિ પર લઈ ગયા. પુત્ર કે ભત્રીજો અગ્નિ આપે છે.

જ્યારે આવું કોઈ ન આવ્યું ત્યારે શાકિર ખાને પણ આ ફરજ નિભાવી. તેમના ભાઈઓ મફદૂત ખાન, માસૂમ ખાન, ઈરફાન ખાન સાથે, તેમણે માત્ર વૃદ્ધોના બિયરને ખભા જ નહીં પરંતુ બેન્ડ વગાડવા સાથે તેમની અંતિમયાત્રા પણ કાઢી. જેથી એવું ન લાગે કે મૃતકનું પોતાનું કોઈ નથી.

જ્યારે મૃતદેહ સ્મશાનભૂમિ પર પહોંચ્યો, ત્યારે સંકટ સામે આવ્યું કે અંતિમ સંસ્કાર કોણ કરશે, કારણ કે આ ફરજ પુત્ર અથવા ભાઈ, ભત્રીજાની છે. પણ આ ત્રણેય જ વડીલો ન હતા. આના પર, વૃદ્ધાની 45 વર્ષની પુત્રીએ નક્કી કર્યું કે તે તેની માતા માટે પુત્રની ફરજ નિભાવશે. બધાએ તેના નિર્ણયની પ્રશંસા કરી. આ પછી, શીલાએ તેની માતાના અંતિમ સંસ્કારને પ્રગટાવીને તમામ વિધિઓ પૂર્ણ કરી.

વૃદ્ધ મહિલાની સંભાળ લેનાર અને તેના મૃત્યુ પછી અર્થીને ખભા આપનાર શાકિર કહે છે કે આપણે માણસ છીએ અને તે પણ માણસ હતો. એક વ્યક્તિએ બીજી વ્યક્તિને મદદ કરવી જોઈએ, આ જ હિંદુ અને મુસ્લિમ ધર્મ શીખવે છે. કોઈ શું કહે, આપણે એક છીએ અને એક જ રહીશું.

માતાને અર્પણ કરીને પુત્રની ફરજ બજાવનાર શીલા કહે છે કે માતા માટે હું એક માત્ર પુત્રી અને પુત્ર હતો. તેથી જ મેં તેમના અંતિમ સંસ્કારની સંપૂર્ણ ફરજ બજાવી છે. આ વિસ્તારના લોકોએ અલગ ધર્મના હોવા છતાં ઘણી મદદ કરી છે. મને લાગ્યું કે મને મારો પરિવાર મળી ગયો છે.