મૃતદેહ જોઈને તો માતા ચીસો પાડવા લાગી, બહેન અર્થીની પાછળ પાછળ દોડવા લાગી, છેલ્લે વાત થઇ હતી ત્યારે કહ્યું હતું હું પાછો આવી પણ…

કાશ્મીરના કુપવાડામાં બરફના ખડક (લેન્ડ સ્લાઈડ) નીચે દટાઈને શુક્રવારે શહીદ થયેલા લદનુન જવાન મુકેશ કુમારના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા. શહીદ મુકેશ અમર રહે ના જયઘોષ વચ્ચે સૈન્યના જવાનોએ તેને ખભા પર ઊંચક્યો કે તરત જ માતાએ ચીસો પાડી અને બહેન ભ્રમિત હાલતમાં તેના ભાઈની પાછળ દોડી. વૃદ્ધ પિતા પથ્થર જેવા બની ગયા. સંબંધીઓએ તેમને ખૂબ જ મુશ્કેલીથી સંભાળ્યા.

શહીદ મુકેશના પાર્થિવ દેહનો બપોરે 1.40 વાગ્યે અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યો હતો. આ પહેલા બહેન રાધા રડતા બેહોશ થઈ ગઈ હતી અને તેને જવાનો અને પરિવારના સભ્યોએ સંભાળી હતી. અંતિમ સંસ્કાર પહેલા મુકેશ કુમારને ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપવામાં આવ્યું હતું. પિતા અને ભાઈએ શહીદના અંતિમ સંસ્કાર કર્યા. જ્યારે માતા સંતોષ દેવીએ છેલ્લી વખત પુત્રનો ચહેરો જોયો ત્યારે વાતાવરણ અકળાઈ ઉઠ્યું હતું.

ગામનો આ છોકરો જ્યારે પણ તેના ઘરે આવતો ત્યારે તે ડ્યુટી પર પરત ફરવા માટે એટલી જ ઉતાવળ કરતો અને આજે પણ જાણે કે તે રોકવા માંગતો ન હતો. સેંકડો લોકોની હાજરીમાં તેઓ તેમની અંતિમ યાત્રાએ નીકળ્યા હતા. ઘરેથી નીકળેલી છેલ્લી યાત્રા વિવિધ માર્ગો થઈને સ્મશાનભૂમિ પહોંચી હતી. આ દરમિયાન લોકોએ રસ્તામાં ફૂલોની વર્ષા કરી અને અંતિમ વિદાય આપી.

જેના લગ્નની તૈયારીઓ ત્રણ મહિના પછી જ આ રીતે અંતિમ યાત્રાએ જતી હતી તેને જોઈને સૌની આંખો ભીની થઈ ગઈ.આ પહેલા લાડનુનથી શહીદના ઘર સુધી 30 કિલોમીટરનું તિરંગાનું સરઘસ કાઢવામાં આવ્યું હતું. જેમાં મોટી સંખ્યામાં વિસ્તારના લોકોએ ભાગ લીધો હતો. મોટી સંખ્યામાં લોકો શહીદને અંતિમ શ્રદ્ધાંજલિ આપવા અને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા પહોંચ્યા હતા.

લાડનુનથી શરૂ થયેલી તિરંગા યાત્રા જસવંતગઢ, કસુંબી, લેડી ચૌરાહા, કિશનપુરા થઈને શહીદના મૂળ ગામ રોડુ પહોંચી હતી. તેમના મૃતદેહને અંતિમ દર્શન માટે ઘરે રાખવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ લશ્કરી સન્માન સાથે અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા.આ દરમિયાન રાષ્ટ્રીય રાઈફલ્સના લાન્સ નાઈક મુકેશ કુમારની શહીદી પહેલાનો એક ઓડિયો સામે આવ્યો છે. તે તેના બેસ્ટ ફ્રેન્ડ મુકેશ બિજાર્નિયા સાથે વાતચીત કરી રહ્યો છે.

17 નવેમ્બરની આ કોલ શહીદની છેલ્લી વાતચીત કહેવાય છે. ફેબ્રુઆરીમાં તેના લગ્ન પણ થવાના હતા. પરિવારજનોએ પણ લગ્નની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી હતી. ફેબ્રુઆરીમાં રજા લઈને ઘરે આવવું પડ્યું હતું.જણાવી દઈએ કે શુક્રવારે લેન્ડ સ્લાઈડમાં ત્રણ જવાનો શહીદ થયા હતા. જેમાં નાગૌરના રહેવાસી 22 વર્ષીય મુકેશ કુમારનો પણ સમાવેશ થાય છે. સોમવારે સવારે લગભગ 8.40 વાગ્યે તેમના મૃતદેહને લાદનુન લાવવામાં આવ્યો હતો.

આ પ્રસંગે તહસીલદાર ડો.સુરેન્દ્ર ભાસ્કર, કેપ્ટન જનજાજ પાવર, બિકાનેરની રાજ રાઈફલ્સ બટાલિયન, પરિવારના સભ્યો અને ગ્રામજનો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.શહીદ મુકેશ કુમારના બાળપણના મિત્ર મુકેશ બિજરનિયા તેમના ગામના તેમના મિત્રની વિદાયથી ખૂબ જ દુઃખી છે. મુકેશે જણાવ્યું કે અમારા બંનેનું નામ એક જ હતું. આર્મીમાં જોડાવાનું અમારું પણ એ જ સપનું હતું. મોટી વાત એ છે કે અમે બંને એકસાથે સેનામાં જોડાયા હતા.

હું દિલ્હીમાં પોસ્ટેડ હતો અને મુકેશ હૈદરાબાદમાં પોસ્ટેડ હતો. જ્યાં હવે તેને પોસ્ટ કરવામાં આવ્યો હતો ત્યાં નેટવર્કની સમસ્યા હતી. ફોન કનેક્ટ થશે નહીં. એટલા માટે અમે વૉઇસ મેસેજ દ્વારા વાત કરતા હતા.બિજાર્નિયા હાલમાં પંજાબના પઠાણકોટમાં આર્મીમાં રાઈફલમેન તરીકે ફરજ બજાવે છે. તેણે જણાવ્યું કે તેણે 18 નવેમ્બરે મુકેશને વોઈસ મેસેજ મોકલ્યો હતો, પરંતુ ત્યાંથી કોઈ જવાબ મળ્યો નહોતો. વારંવાર પૂછવા છતાં જવાબ ન મળતાં હું ચિંતામાં પડી ગયો હતો.

બાદમાં ખબર પડી કે મારો મિત્ર શહીદ થયો છે. તે બરફમાં ઢંકાઈ ગયો.દરમિયાન શહીદની મુકેશ બિજરનિયા સાથે કેન્ટીન કાર્ડ બાબતે વાતચીત થઈ હતી. બિજાર્નિયાએ જણાવ્યું કે 17 નવેમ્બરે થયેલી વાતચીતમાં બિજાર્નિયાએ કેન્ટીનનું કાર્ડ માંગ્યું હતું.તેના પર મુકેશ કુમારે કહ્યું કે હું ફેબ્રુઆરીમાં આવીશ, પછી લઈ જાવ. અહીં નેટવર્ક સમસ્યા છે. તે ક્યારે આવે છે અને ક્યારે જાય છે તેની ખબર પડતી નથી.

જેના પર મિત્ર મુકેશ બિજરનિયાએ ઓડિયો મેસેજ મોકલીને જવાબ આપ્યો કે મારે હવે કાર્ડ જોઈએ છે. 17 નવેમ્બરે જ્યારે મુકેશ કુમારનો જવાબ ન આવ્યો ત્યારે મિત્રે 18 નવેમ્બરે ફરી મેસેજ કર્યો – તમે શું કરી રહ્યા છો.મુકેશ બિજાર્નિયાએ કહ્યું કે મને ખબર ન હતી કે જ્યારે મેં મેસેજ કર્યો ત્યારે તે અકસ્માતનો શિકાર બની ગયો હતો અને બરફની ખડક નીચે દટાઈ ગયો હતો.

થોડા સમય પછી, સંદેશ મળ્યો કે કાશ્મીરના માછિલ સેક્ટરમાં અલ્મોડા ચોકી પાસે, જ્યાં તે પોસ્ટ હતો, તે બરફના ખડક નીચે દટાઈ ગયો અને શહીદ થઈ ગયો.મુકેશના લગ્ન 21 ફેબ્રુઆરી 2023ના રોજ થવાના હતા. જેને લઇ પરિવાર તૈયારીઓમાં લાગી ગયો હતો. શહીદ મુકેશની સગાઈ ચુરુ પાસેના સાજનસરમાં થઈ હતી. મુકેશ 12 જુલાઇના રોજ ગામમાં આવ્યો હતો અને બે દિવસની રજા બાદ ફરજ પર પરત ફર્યો હતો.

તેઓ 56 રાષ્ટ્રીય રાઈફલ્સની 268 ફિલ્ડ રેજિમેન્ટમાં લાન્સ નાઈક તરીકે તૈનાત હતા. વર્ષ 2000માં જન્મેલા મુકેશ કુમાર 2018માં આર્મીમાં જોડાયા હતા. શહીદના પિતા કિશનલાલ લખારા ગામમાં જ ખેતી કરે છે. શહીદ મુકેશનો એક નાનો ભાઈ રામધન છે, જે હાલમાં સેનાની તૈયારી કરી રહ્યો છે.

અંતિમ યાત્રામાં ધારાસભ્ય મુકેશ ભાકર, જિલ્લા સૈનિક કલ્યાણ સિંહ રાજેન્દ્ર સિંહ જોધા, એડિશનલ એસપી વિમલ સિંહ નેહરા, એડીએમ કમલા અલારિયા, લાદનુન એસડીએમ અનિલ કુમાર, તહસીલદાર સુરેન્દ્ર ભાસ્કર, પ્રધાન હનુમાન રામ, ખેડૂત નેતા ભગીરથ યાદવ સહિત ઘણા લોકો સ્મશાનગૃહ પહોંચ્યા હતા. પ્રણામ કર્યા.